
Fiiler ve Fiilden Türemişler
(Verbs and Verbals)
Ulaçlar || Mastarlar || Düzensiz Fiiller || Eşitleme Fiilleri || Kip || Yardımcı Fiiller
Ortaçlar || Deyimsel Fiiller || Ettirgen Fiiller || İki Nesneli Fiiller || Zamanların Sırası || Zamanlar
Ayrıca
Yardımcı Fiilerbakınız.
Edilgen Çatı
Sürekli, Statik ve Dinamik Fiiller
Koşullu Fiil Türleri
"To Be" Fiili
Tanım
Fiiler, cümlede varlık veya hareket fikrini taşır. ![]() ![]() ![]() | The students1 passed all1 their2 courses2. Dı styu_dınts pa_st o_l deı ko_sıs . Öğrenciler1 onların2 tüm1 kurslar2ından geçtiler. |
Cümlede anlamı tamamlamak için nesneye ihtiyaç duyan fiiller, geçişli fiillerdir.
![]() ![]() ![]() | She gave money to Ahmet. Şi_ geyv mani_ tu Ahmet. O Ahmet'e para verdi. |
Geçişsiz fiiler'in nesneye ihtiyacı yoktur. Bir fiil, hem geçişli hem de geçişsiz olabilir.
![]() ![]() ![]() | The monster1 collapsed the building by1 sitting2 on2 it. Dı monstı kılepst dı bilding bay siting on it. Canavar1 yapıyı onun üstüne2 oturması yoluyla1 çoktürdü. |
"cause" ve "give" gibi fiiler (dolaylı ve dolaysız nesneli fiil), hem dolaylı hem de dolaysız nesneyi aynı anda alabilir.
![]() ![]() ![]() | Dolaylı ve dolaysız nesneli fiil, iki nesneli fiil'den farklıdır. |
Fiiler ayrıca sonlu ve sonsuz olarak da sınıflandırılabilir. Sonlu fiil, cümledeki ana fiildir.
![]() ![]() ![]() | The leaves were yellow1 and sickly2. Dı li_f vö_ yelou end sikli_ . Yapraklar sarı1 ve hastalıklı2 idi. |
Sonsuz fiil'lerin kendisi ana fiil olamaz. Fiilden Türemişler de denen bu grupta; fiilerin mastar, ulaç ve ortaç şekilleri vardır.
![]() ![]() ![]() | The wheezing gentleman Dı vi_zing centılmın Hırıltıyla soluyan beyefendi |
Dört Fiil Hali
Fiil ismi Yalın Hal
(V1)Geçmiş Hal
(V2)-En Yapılı Ortaç
(Ving)-Mış Yapılı Ortaç
(V3)to work I can work.
I work.I worked. I am working. I have worked. to write I can write.
I write.I wrote. I am writing. I have written.
Eşitleme Fiileri
Eşitleme Fiili, özneyle onun tümlecini birbirine bağlar. Eşitleme Fiili çoğunlukla, "to be"'nin halleri olsa da; beş duyunun fiili de ("look","sound","smell","feel","taste") olabilir.Eşitleme fiilinin arkasından, ya bir isim tümleci ya da sıfat tümleci gelir.
![]() ![]() ![]() | Those1 professors are brilliant2. Douz prıfesırs a_ brili_ınt . Şu1 profesörler pırıl pırıl2dır. | This1 room smells bad2. Dis rum smels bed . Bu1 oda kötü2 kokuyor. | |||
![]() ![]() ![]() | A1 victory today seems unlikely2 . I viktıri_ tıdey si_ms anlaykli_ . Bugün bir1 zafer olasısız2 görünüyor. |
Ayrıca varlık/oluş durumunu yansıtan fiiller de ("appear","seem","become","grow","turn","prove","remain" vb.) birer eşitleme fiilidir. Bir özneyi, yüklem sıfatına da bağlarlar.
![]() ![]() ![]() | She became older. Şi_ bikeym ouldı. O daha yaşlı oldu. | The dogs ran wild . Dı dogz ren vayld. Köpekler çılgınca koştu. | |||
![]() ![]() ![]() | The crowd grew ugly . Dı kraud grev agli_. Kalabalık tehditkâr büyüdü. |
Etken ve Edilgen Çatı
Çatı'ya bakınız.Kip
Bir fiilin üç tür kipi vardır. Haber kipi, bir ifade vermek veya soru sormak için kullanılır. Cümlelerde kullanılan çoğu fiil bu türdedir.Emir kipi, buyurgan hissettiğimizde ve bir yönerge, güçlü tavsiye veya emir vermek istediğimizde kullanılır.
Gizli özne "you"(sen/siz)'dir. Tek istisna, biz olarak, "let us" kalıbı iledir.
![]() ![]() ![]() | Get out of town! Get aut ov taun! Kasabayı terk et! | ||
![]() ![]() ![]() | Let's work on these things together. Let's vö_k on di_z tingz tıgedı . Bu şeyler üzerinde birlikte çalışalım. |
Dilek-Şart Kipi, aşağıdakileri yapan bağlı cümleciklerde kullanılır.
Dilek-Şart kipiyle ilgili daha fazla bilgi için, Şartlı'ya bakınız.
"That" ile başlayıp, bir istek, ihtiyaç, rica veya öneri belirtmek. Bir dilek belirtmek. She wishes her boyfriend were here.
Şi_ vişz hö_ boyfrend vö_ hiı .
O onun erkek arkadaşı keşke burada olsaydı diye diliyor.
I1 requested that he2 be present at the hearing.
Ay rikvestid det hi_ bi prizent et dı hiıing .
Ben1 o2ndan işitme alanında mevcut olmasını rica ettim.
"If" ile başlayıp, var olmayan ve gerçek dışı bir durumu belirtmek. "As if" veya "as though" ile başlayıp,
spekülasyon veya gerçek dışı bir durumu belirtmek.If Avni were swifter1, he 'd be a2 better3 player.
İf Avni vö_ sviftı , hi_'d bi ı betı pleyı .
Eğer Avni daha çabuk1 olsaydı, o daha iyi3 bir2 oyuncu olurdu.
He acted as if he were guilty.
Hi_ ektid ez if hi_ vö_ gilti_.
O suçluymuş gibi davrandı.
We would have passed if we had studied harder.
Vi_ vud hev pa_st if vi_ hed stadi_d ha_dı .
Eğer biz daha sıkı çalışmış olsaydık biz geçmiş olurduk.
Dilek-şart kipi şimdiki zamandaysa, fiilin sadece yalın halini kullanır.
![]() ![]() ![]() | |
![]() ![]() ![]() |
Dilek-şart kipi geçmiş zamandaysa, haber kipindeki hallerin aynısını ("to be" hariç) kullanır.
"To be", öznenin tekil/çoğul olmasına bakmadan her zaman "were" olarak kullanılır.
![]() ![]() ![]() | He wishes he were a1 better2 student . Hi_ vişz hi_ vö_ ı betı styu_dınt. O keşke daha iyi2 bir1 öğrenci olsaydım diye diliyor. | ||
![]() ![]() ![]() | If they1 were faster1, we2 could have won that2 race. İf dey vö_ fa_stı , vi_ kud hev van det reys. Eğer onlar1 daha hızlı1 olsaydı, biz2 şu2 yarışı kazanabilirdik. |
Yardımcı Fiiller
Yardımcı Fiiller ve Çekimsiz Fiiller'e bakınız.Deyimsel Fiiller
Deyimsel Fiil, bir fiil ile bir kelime (genellikle edat) veya sözcük öbeğinin birleşmesiyle oluşan, farklı anlamdaki yeni bir fiildir.Deyimsel fiiller hem geçişsiz olabilir;
![]() ![]() ![]() | The car1 broke down on the road2. Dı ka_ brouk daun on dı roud . Araba1 yol2 üzerinde arızalandı. |
hem de geçişli olabilir.
![]() ![]() ![]() | You can look up the answer1 in the encyclopedia2 . Yu_ ken luk ap dı a_nsı in dı insayklıpi_di_ı . Sen ansiklopedi2 içinde cevab1ı bulabilirsin. |
Bir fiil, farklı edat veya kelimelerle birleşip farklı anlamda deyimsel fiiller oluşturabilir. (Örneğin; "stand out", "stand up","stand in","stand off","stand by" vb.)
Fiil ile edat/kelime arasına, bazen nesne de girebilir.(Ayrılabilir Deyimsel Fiil)
![]() ![]() ![]() | |
![]() |
Ayrılabilir/ayrılamaz ve geçişli/geçişsiz olarak sınıflandırılmış deyimsel fiillerin geniş bir listesi için, Sık Kullanılan Deyimsel Fiiller'e bakınız.
Ettirgen Fiiller
Ettirgen Fiiller, bir başka hareketin olmasına neden olmak için gerekli olan hareketi ifade eder. ![]() ![]() ![]() |
Ettirgen fiillerin kısa bir listesi:
"let","help","allow","have","require","motivate","get","make","convince","hire","assist","encourage","permit","employ","force"
Fiilden sonra ("have","make" ve "let" hariç), bir nesne (isim veya zamir) ve "to"'lu mastar fiil gelir.
![]() ![]() ![]() | She hired a carpenter to build a1 new2 birdcage. Şi_ hayıd ı ka_pıntı tu bild ı nyu_ bö_dkeyc. O yeni2 bir1 kuş kafesi yapması için bir marangoz tuttu. |
"Have","make" ve "let"'den sonra, bir nesne (isim veya zamir) ve "to"'suz mastar(yalın mastar) gelir.
![]() ![]() ![]() | |
![]() ![]() ![]() | |
![]() ![]() ![]() |
İki Nesneli Fiiller
"make","choose","judge","elect","select","name" gibi geçişli fiiller, aynı anda — edata gerek duymadan — iki nesne alabilir. ![]() ![]() ![]() | |||
![]() ![]() ![]() | They named their son Kemal. Dey neymd deı san Kemal. Onlar onların oğluna Kemal adını verdi. |
Zamanlar
Fiilerin sonuna yapılan değişikliklerle, üç tür çekilmiş hal oluşur.İngilizcede gelecek zaman hali, yardımcı fiillerle yapılır.
Şimdiki zaman; şimdi, şu an mevcut veya olan şeyi gösterir. Geçmiş zaman; geçmişte olmuş şeyi gösterir. She is a student .
Şi_ iz ı styu_dınt.
O bir öğrencidir.
She drives a1 new2 car.
Şi_ drayvs ı nyu_ ka_.
O yeni2 bir1 arabayı sürüyor.
She was a student .
Şi_ vaz ı styu_dınt.
O bir öğrenciydi.
She drove a1 new2 car.
Şi_ drouv ı nyu_ ka_.
O yeni2 bir1 arabayı sürdü.
Mış'lı geçmiş zaman; yardımcı fiil ile birlikte, diğer hareketten önce geçmişte olmuş şeyi gösterir. She has been a student .
Şi_ hez bi_n ı styu_dınt.
O bir öğrenci olmuştu.
She had driven a1 new2 car.
Şi_ hed drivın ı nyu_ ka_.
O yeni2 bir1 arabayı sürmüştü.
![]() ![]() ![]() | She is going to drive a1 new2 car. Şi_ iz gouing tu drayv ı nyu_ ka_. O yeni2 bir1 arabayı sürecek. |
Ayrıca, şimdiki zamanla da gelecek yaratılabilir.
![]() ![]() ![]() | He is relocating to İzmir later next month. Hi_ iz ri_loukeyting tu İzmir leytı nekst mant . O İzmire gelecek ay daha sonra taşınıyor. |
Gelecek zamanla ilgili daha kapsamlı bilgi için, bakınız.
Zamanlar hakkında daha kapsamlı bilgi için, Zaman Rehberi'ne bakınız.
Sürekli Fiiller
Sürekli Fiil; çeşitli yardımcı fiiler ve "-ing" ekinde bir fiilden oluşmuş olup, olanı ya da mevcut bir şeyi belirtir. ![]() ![]() ![]() | She was driving . Şi_ vaz drayving. O (taşıt) sürüyordu. | She will be driving . Şi_ vil be drayving. O (taşıt) sürüyor olacak. | |||
![]() ![]() ![]() | She had been driving . Şi_ hed bi_n drayving. O (taşıt) sürmekteydi. | She will have been driving . Şi_ vil hev bi_n drayving. O (taşıt) sürmüş olacak. |
Sürekli fiiller hakkında daha fazla bilgi için, bakınız.— Bazen "to be" fiilini de içeren — statik fiiller, sürekli fiil hali oluşturamazlar.Statik ve dinamik fiiller arasındaki fark için bakınız."To be" fiiliyle ilgili daha fazla bilgi için, bakınız.
Düzensiz Fiiller
En yaygın kullanılan Düzensiz Fiilerin listesi'ne bakınız.Zamanların Sırası
Ana ve bağlı cümleciklerdeki fiillerin arasındaki zaman ilişkisi için, Fiil Zamanlarının Sırası'na bakınız. ![]() ![]() ![]() | My brother will have graduated1 before I start2 . May bradı vil hev grecu_eytid bifo_ Ay sta_tıd . Ben başla2madan önce benim erkek kardeşim mezun olmuş olacak1. |
Fiilden Türemişler
Sonsuz fiil de denilen Fiilden Türemişler; oluş veya hareket fikrini taşıyan ama gerçek bir fiil gibi davranmayan sözcüklerdir.Zamanların sırası, fiiller kadar fiilden türemişler için de önemlidir. Zamana bağlı olarak, fiilden türemiş halin doğru seçimi için, bakınız.İlgili diğer kelimelerle birlikte kullanılan fiilden türemişler,Fiilden Türemiş Öbekler, için sözcük öbekleri'ne bakınız.Ortaç: Sıfat gibi davranan bir fiil halidir.Mastar: "To" ile birlikte kullanılan yalın fiil halidir.
-En yapılı ortaç, şimdiki bir durumu anlatır. -Mış yapılı ortaç, olmuş bir şeyi anlatır. The running1 dog1 chased the fluttering2 moth2.
Dı raning dog çeysd dı flatıring mot .
Koşan1 köpek1 kanat çırpan2 güve2yi kovaladı.
The completely1 rotted tooth1 finally2 fell out of his mouth2.
Dı kımpli_tli_ rotid tu_t faynıli_ fel aut ov hiz maut .
Bütünüyle1 çürümüş diş1 sonunda2 onun ağzı2ndan dışarı düştü.
-En ve -mış yapılı ortaçlar arasındaki fark için, Sıfatlar'a bakınız.
Ulaç: İsim gibi davranan ve "-ing" ile biten bir fiil halidir. Ulaçlar, sık sık diğer ilgili kelimelerle birleştirilip, ulaç öbeği oluştururlar.
-Mak yapılı mastar,
şimdiki bir durumu anlatır.-Mış yapılı mastar, fiilin zamanından
daha önceki bir zamanı anlatır.Olumsuz mastar I like to sleep.
Ay layk tu sli_p.
Ben uyumayı severim.
I would like to have won that game.
Ay vud layk tu hev van det geym.
Ben şu oyunu kazanmış olmayı isterdim.
She expected Ali not to stay.
Şi_ ikspektid Ali not tu stey.
O Aliden kalmamasını bekledi.
Ulaç ve mastarın cümledeki kullanımı ile ilgili daha fazla bilgi için, bakınız.
Running1 in1 the park2 after2 dark3 can be dangerous.(Altı çizili olan ulaç öbeğidir)
Raning in dı pa_k a_ftı da_k ken bi deyncırıs.
Karanlık3tan sonra2 park2 içinde1 koşma1 tehlikeli olabilir.
Ulaç ve ulaç öbeği birer nesne olduğundan, bir nesnenin yapabildiği herşeyi yapabilirler.
Being1 king2 can be dangerous1 for your2 health.(özne olarak)
Bi_ing king ken bi deyncırıs fo_ yo_ helt .
Kral2 olma1 senin2 sağlığın için tehlikeli1 olabilir.
He didn't1 particularly2 like being1 king2.(fiilin nesnesi olarak)
Hi_ didınt pıtikıli_ layk bi_ing king .
O özellikle2 kral2 olması1nı sevme1di.
He wrote a book1 about being2 king3.
Hi_ rout ı buk ıbaut bi_ing king .
O kral3 olması2 hakkında bir kitap1 yazdı.
Mastar, Ulaç ve Zaman Sırası
Fiil olmamalarına rağmen hareket düşüncesini taşıyan mastar ve ulaçlar, yardımcı fiillerle birlikte zamanın çeşitli hallerini gösterebilirler.Gerçek ve Muhtemel Anlamlar
Yalın
HalleriWe1 had planned to watch all2 the events1 of the Olympics2.
Vi_ hed plend tu voç o_l dı ivents ov dı Ilimpiks .
Biz1 Olimpiyat2 karşılaşmalar1ının hepsi2ni seytetmeyi planlamıştık.
Seeing those1 athletes1' performances2 is always a2 great3 thrill3.
Si_ing douz etli_ts pıfo_mınsıs iz o_lveyz ı greyt tril .
Şu1 sporcular1ın başarımları2nı görmek her zaman büyük3 bir2 heyecan3dır.
Geçmiş Zaman
HalleriThe women1's volleyball2 team3 hoped to have won a gold4 medal5.
Dı vimin s voli_bo_l ti_m houpt tu hev van ı gould medıl .
Kadınlar1ın voleybol2 takımı3 bir altın4 madalya5 kazanmış olmayı umut etti.
We were thrilled about1 their having been in2 contention1 in3 the world2 championships3 before.
Vi_ vö_ trild ıbaut deı heving bi_n in kıntenşın in dı vö_ld çempi_ınşips bifo_ .
Biz önceden dünya2 şampiyonaları3nda3 mücadele1 içinde2 onların olmuş olmaları üzerine1 heyecanlandık.
Edilgen
HalleriTo be chosen as1 an1 olympian1 must be the biggest2 thrill2 in2 any3 athlete3's3 life4.
Tu bi çouzın ez ın ılimpi_ın mast bi dı bigıst tril in eni_ etli_t s layf .
Bir1 olimpiyat sporcusu1 olarak1 seçilmek herhangi bir3 sporcu3nun3 hayatı4nda2 en büyük2 heyecan2 olmalı.
Being chosen, however1, is probably2 not3 enough.
Bi_ing çouzın, hauevı , iz probıbli_ not inaf .
Seçilme, bununla birlikte1, büyük olasılıkla2 yeterli değil3dir.
Geçmiş Zaman
Edilgen HalleriThe women1 did not1 seem satisfied simply2 to have been selected as players2.
Dı vimin did not si_m setisfayd simpli_ tu hev bi_n silektid ez pleyı_s .
Kadınlar1 sadece2 oyuncular2 olarak seçilmiş olmakla tatminkâr görünme1diler.
Having been honored by1 this way1, they1 went out1 and earned2 it2 by2 winning2 the gold3 .
Heving bi_n onırd bay1 dis vey , dey vent aut end ö_nd it bay vining dı gould .
Bu yol1la1 onurlandırılmış olan onlar1 dışarı çıktılar1 ve altın3 kazanmaları2 ile2 o2nu hak ettiler2.
Geçmiş Zaman
Sürekli Mastar
HalleriTo have been competing at1 that1 level1, at2 their2 age2 already1 , was quite2 an3 accomplishment3.
Tu hev bi_n kımpi_ting et det levıl , et deı eyc o_lredi_ , vaz kvayt ın ıkamplişmınt .
Şimdiden1 onların2 yaşı2nda2 o1 seviye1de1 yarışmakta olmak, tamamen2 bir3 başarı3ydı.
Mastar ve ulaç çoğunlukla aynı anlamda olsa da;
![]() ![]() ![]() | To run1 in1 the park2 after2 dark3 can be dangerous. Tu ran in dı pa_k a_ftı da_k ken bi deyncırıs. Karanlık3tan sonra2 park2 içinde1 koşmak1 tehlikeli olabilir. |
gerçek, yapılmış bir hareketi ifade eden ulaç ile; muhtemel, varsayıma dayanan veya gelecekteki olayları ifade eden mastar arasında fark vardır.
Bu özellikle, duygu fiilerinde, tamamlama/tamamlamama fiillerinde ve hatırlama fiillerinde kendini gösterir.
Ulaç ve mastarların çeşitli isim fonksiyonları için, bakınız.
DUYGU Gerçek Olay I hated practicing my1 violin1 while the other2 kids2 were playing outside.
Ay heytid prektising may vayılin vayl dı adı kids vö_ pleying autsayd.
Diğer2 çocuklar2 dışarıda oynuyorken ben benim1 kemanım1 ile antrenman yapmamdan nefret ettim.
Muhtemel
OlayI prefer to work during the day.
Ay prifö_ tu vö_k duıing dı dey.
Ben gün boyunca çalışmayı tercih ederim.
TAMAMLAMA
TAMAMLAMAMAGerçek Olay We began working on this1 project1 two2 years2 ago . We finished working yesterday.
Vi_ bigen vö_king on dis procekt tu_ yi_rs ıgou. Vi_ finişt vö_king yestıdey .
Biz iki2 yıl2 önce bu1 tasarı1 üzerinde çalışmamıza başladık. Biz dün çalışmamızı bitirdik.
Muhtemel
OlayWe >will continue to work on1 this1 project1 for2 the next2 four3 months2.
Vi_ vil kıntinyu_ tu vö_k on dis procekt fo_ dı nekst fo_ mants .
Biz gelecek2 dört3 ay2 süresince2 bu1 tasarı1 üzerinde1 çalışmaya devam edeceğiz.
HATIRLAMA Gerçek Olay Fatoş forgot doing her homework.(ev ödevini yaptı ama yaptığını unuttu)
Fatoş fo_got du_ing hö_ houmvö_k.
Fatoş (onun) ev ödevini yapmasını unuttu.
Muhtemel
OlayFatoş forgot to do her homework.(ev ödevini yapmadı, çünkü onu yapmayı hatırlamadı)
Fatoş fo_got tu du_ hö_ houmvö_k.
Fatoş (onun) ev ödevini yapmayı unuttu.
2020 Tamer Karagülle ©. Bu blogtaki içerikler Tamer Karagülle tarafından oluşturulmaktadır.